第五章 矩阵的特征值和特征向量
来源:线性代数精品课程组 作者:线性代数精品课程组
1.教学目的和要求:
(1) 理解矩阵的特征值和特征向量的概念及性质,会求矩阵的特征值和特征向量.
(2) 了解相似矩阵的概念、性质及矩阵可相似对角化的充分必要条件,会将矩阵化为相似对角矩阵.
(3) 了解实对称矩阵的特征值和特征向量的性质.
2.教学重点:
(1) 会求矩阵的特征值与特征向量.
(2) 会将矩阵化为相似对角矩阵.
3.教学难点:将矩阵化为相似对角矩阵.
4.教学内容:
本章将介绍矩阵的特征值、特征向量及相似矩阵等概念,在此基础上讨论矩阵的对角化问题.
§1 矩阵的特征值和特征向量
定义1 设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
是一个
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
阶方阵,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
是一个数,如果方程
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image004.gif)
(1)
存在非零解向量,则称
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的一个特征值,相应的非零解向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image005.gif)
称为属于特征值
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
的特征向量.
(1)式也可写成,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image006.gif)
(2)
这是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
个未知数
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
个方程的齐次线性方程组,它有非零解的充分必要条件是系数行列式
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image007.gif)
, (3)
即
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image008.gif)
上式是以
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
为未知数的一元
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
次方程,称为方阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征方程. 其左端
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image009.gif)
是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
的
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
次多项式,记作
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image010.gif)
,称为方阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征多项式.
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image010.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image009.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image011.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image012.gif)
显然,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征值就是特征方程的解.特征方程在复数范围内恒有解,其个数为方程的次数(重根按重数计算),因此,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
阶矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
个特征值.
设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
阶矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image013.gif)
的特征值为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image014.gif)
由多项式的根与系数之间的关系,不难证明
(ⅰ)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image015.gif)
(ⅱ)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image016.gif)
若
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的一个特征值,则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
一定是方程
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image007.gif)
的根, 因此又称特征根,若
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
为方程
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image007.gif)
的
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image017.gif)
重根,则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
称为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image017.gif)
重特征根.方程
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image018.gif)
的每一个非零解向量都是相应于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
的特征向量,于是我们可以得到求矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的全部特征值和特征向量的方法如下:
第一步:计算
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征多项式
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image019.gif)
;
第二步:求出特征方程
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image007.gif)
的全部根,即为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的全部特征值;
第三步:对于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的每一个特征值
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
,求出齐次线性方程组:
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image018.gif)
的一个基础解系
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image020.gif)
,则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的属于特征值
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
的全部特征向量是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image021.gif)
(其中
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image022.gif)
是不全为零的任意实数).
例1 求
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image023.gif)
的特征值和特征向量.
解 ![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征多项式为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image019.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image024.gif)
所以
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征值为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image025.gif)
当
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image026.gif)
=2时,解齐次线性方程组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image027.gif)
得
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image028.gif)
解得
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image029.gif)
令
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image030.gif)
=1,则其基础解系为:
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image031.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image032.gif)
因此,属于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image026.gif)
=2的全部特征向量为:
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image033.gif)
.
当
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image034.gif)
=4时,解齐次线性方程组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image035.gif)
得
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image036.gif)
令
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image030.gif)
=1,
则其基础解系为:
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image037.gif)
因此
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的属于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image034.gif)
=4的全部特征向量为
[注]:若
是
的属于
的特征向量,则
也是对应于
的特征向量,因而特征向量不能由特征值惟一确定.反之,不同特征值对应的特征向量不会相等,亦即一个特征向量只能属于一个特征值.
例2 求矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image041.gif)
的特征值和特征向量.
解 ![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征多项式为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image019.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image042.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image043.gif)
,
所以
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征值为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image026.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image034.gif)
=2(二重根),
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image044.gif)
.
对于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image026.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image034.gif)
=2,解齐次线性方程组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image027.gif)
.由
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image045.gif)
,
得基础解系为:
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image047.gif)
因此,属于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image026.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image034.gif)
=2的全部特征向量为:
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image048.gif)
不同时为零
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image049.gif)
.
对于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image050.gif)
,解齐次线性方程组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image051.gif)
.由
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image052.gif)
,
得基础解系为:
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image053.gif)
因此,属于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image050.gif)
的全部特征向量为:
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image054.gif)
由以上讨论可知,对于方阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的每一个特征值,我们都可以求出其全部的特征向量.但对于属于不同特征值的特征向量,它们之间存在什么关系呢?这一问题的讨论在对角化理论中有很重要的作用.对此我们给出以下结论:
定理1 属于不同特征值的特征向量一定线性无关.
证明 设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image055.gif)
是矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的不同特征值,而
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image056.gif)
分别是属于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image055.gif)
的特征向量,要证
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image056.gif)
是线性无关的.我们对特征值的个数
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image057.gif)
作数学归纳法证明.
当
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image058.gif)
时,由于特征向量不为零,所以结论显然成立.
当
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image057.gif)
>1时,假设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image059.gif)
时结论成立.
由于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image055.gif)
是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的不同特征值,而
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image060.gif)
是属于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image061.gif)
的特征向量,因此
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image063.gif)
如果存在一组实数
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image064.gif)
使
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image065.gif)
(3)
则上式两边乘以
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image066.gif)
得
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image067.gif)
(4)
另一方面,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image068.gif)
,即
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image069.gif)
(5)
(4)-(5)有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image070.gif)
由归纳假设,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image071.gif)
线性无关,因此
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image073.gif)
而
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image055.gif)
互不相同,所以
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image074.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image073.gif)
.于是(3)式变为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image075.gif)
.
因
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image076.gif)
,于是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image077.gif)
.可见
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image056.gif)
线性无关.
课后作业:习题五 5-12
§2 相似矩阵
定义2 设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
、
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
都是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
阶方阵,若存在满秩矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image079.gif)
, 使得
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image080.gif)
则称
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
与
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
相似,记作
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image081.gif)
,且满秩矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image079.gif)
称为将
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
变为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
的相似变换矩阵.
“相似”是矩阵间的一种关系,这种关系具有如下性质:
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image082.gif)
⑴ 反身性:
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
~
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
;
⑵ 对称性:若
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
~
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
,则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
~
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
;
⑶ 传递性:若
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
~
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
~
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image083.gif)
,则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
~
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image083.gif)
.
相似矩阵还具有下列性质:
定理2 相似矩阵有相同的特征多项式,因而有相同的特征值.
证明 设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
~
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
, 则存在满秩矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image079.gif)
,使
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image080.gif)
于是
推论 若
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
阶矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
与对角矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image085.gif)
相似,则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image086.gif)
即是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
个特征值.
定理3 设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image039.gif)
是矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的属于特征值
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image087.gif)
的特征向量,且
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
~
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
,即存在满秩矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image079.gif)
使
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image080.gif)
,则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image088.gif)
是矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
的属于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image087.gif)
的特征向量.
证明 因
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image039.gif)
是矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的属于特征值
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image087.gif)
的特征向量,则有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image089.gif)
于是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image090.gif)
所以
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image091.gif)
是矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image078.gif)
的属于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image087.gif)
的特征向量.
下面我们要讨论的主要问题是:对
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
阶矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
,寻求相似变换矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image079.gif)
,使
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image092.gif)
为对角矩阵,这就称为把方阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
对角化.
定理4 ![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
阶矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
与对角矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image093.gif)
相似的充分必要条件是:矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
个线性无关的分别属于特征值
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image086.gif)
的特征向量(
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image086.gif)
中可以有相同的值).
证明 必要性
设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
与对角矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image093.gif)
相似,则存在满秩矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image079.gif)
,使
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image094.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image093.gif)
设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image095.gif)
则由上式得
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image096.gif)
即
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image097.gif)
,
因此
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image098.gif)
所以
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image061.gif)
是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征值,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image060.gif)
是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的属于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image061.gif)
的特征向量,又因
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image079.gif)
是满秩的,
故
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image082.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image099.gif)
线性无关.
充分性
如果
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
个线性无关的分别属于特征值
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image086.gif)
的特征向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image082.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image099.gif)
,
则有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image098.gif)
设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image095.gif)
则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image079.gif)
是满秩的,于是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image100.gif)
,
即
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image094.gif)
=
[注]:由定理4,一个
阶方阵能否与一个
阶对角矩阵相似,关键在于它是否有
个线性无关的特征向量.
(1)如果一个
阶方阵有
个不同的特征值,则由定理1可知,它一定有
个线性无关的特征向量,因此该矩阵一定相似于一个对角矩阵..
(2)如果一个
阶方阵有
个特征值(其中有重复的),则我们可分别求出属于每个特征值的基础解系,如果每个
重特征值的基础解系含有
个线性无关的特征向量,则该矩阵与一个对角矩阵相似.否则该矩阵不与一个对角矩阵相似.
可见,如果一个
阶方阵有
个线性无关的特征向量,则该矩阵与一个
阶对角矩阵相似,并且以这
个线性无关的特征向量作为列向量构成的满秩矩阵
,使
为对角矩阵,而对角线上的元素就是这些特征向量顺序对应的特征值.
例3 设矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image102.gif)
,求一个满秩矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image079.gif)
,使
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image094.gif)
为对角矩阵.
解 ![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征多项式为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image103.gif)
所以
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征值为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image104.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image105.gif)
.
对于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image104.gif)
解齐次线性方程组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image035.gif)
,得基础解系
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image106.gif)
,即为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的两个特征向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image107.gif)
对于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image108.gif)
=2,解齐次线性方程组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image027.gif)
,得基础解系
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image109.gif)
,即为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的一个特征向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image110.gif)
.
显然
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image111.gif)
是线性无关的,取
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image112.gif)
,
即有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image113.gif)
.
例4 设
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image114.gif)
,考虑
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
是否相似于对角矩阵.
解
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image115.gif)
所以
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的特征值为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image116.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image117.gif)
.
对于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image116.gif)
解齐次线性方程组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image118.gif)
,得基础解系
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image119.gif)
即为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
一个特征向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image031.gif)
,
对于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image120.gif)
,解齐次线性方程组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image121.gif)
,得基础解系
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image122.gif)
,即为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
的另一个特征向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image123.gif)
.
由于
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
只有两个线性无关的特征向量,因此
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
不能相似于一个对角矩阵.
课后作业:习题五 13-16
§3 向量组的正交性
在解析几何中,二维、三维向量的长度以及夹角等度量性质都可以用向量的内积来表示,现在我们把内积推广到
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维向量中.
定义3 设有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image124.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image125.gif)
,令
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image126.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image127.gif)
,则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image126.gif)
称为向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
和
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image129.gif)
的内积.
[注]:内积是向量的一种运算,若用矩阵形式表示,当
和
是行向量时,
=
,当
和
都是列向量时,
=
.
内积具有下列性质(其中
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image133.gif)
为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维向量,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
为常数):
(1)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image126.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image134.gif)
;
(2)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image135.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image126.gif)
;
(3)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image136.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image137.gif)
+
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image138.gif)
;
(4)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image139.gif)
,当且仅当
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
=0时等号成立.
定义4 令
|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
|=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image140.gif)
称|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
|为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
的模(或长度).
向量的模具有如下性质:
(1)当
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
≠0时,|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
|>0;当
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
=0时,|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
|=0;
(2)|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
|=|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
|
|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
|,(
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image003.gif)
为实数);
(3)|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image126.gif)
|≤|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
||
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image129.gif)
|;
(4)|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image141.gif)
≤|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
|+|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image129.gif)
|;
特别地,当|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
|=1时,称
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
为单位向量.
如果|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
|≠0,由性质(2),向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image142.gif)
是一个单位向量.可见,用向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
的模去除向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
,可得到一个与
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
同向的单位向量,我们称这一运算为向量的单位化,或标准化.
如果
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
、
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image129.gif)
都为非零向量,由性质(3)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image143.gif)
≤1,
于是有下述定义:
定义5 当|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
| ≠0,|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image129.gif)
|≠0时
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image144.gif)
称为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
、
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image129.gif)
的夹角.
特别地:当
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image126.gif)
=0时,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image145.gif)
,因此有
定义 当
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image126.gif)
=0时,称向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
与
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image129.gif)
正交.(显然,若
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
=0,则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image128.gif)
与任何向量都正交).
向量的正交性可推广到多个向量的情形.
定义6 已知
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image057.gif)
个非零向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image146.gif)
,若
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image147.gif)
=0
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image148.gif)
,则称
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image146.gif)
为正交向量组.
定义7 若向量组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image146.gif)
为正交向量组,且|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image149.gif)
|=1
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image150.gif)
,则称
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image146.gif)
为标准正交向量组.
例如,![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维单位向量组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image151.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image152.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image153.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image154.gif)
是正交向量组.
正交向量组有下述重要性质:
定理5 正交向量组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image146.gif)
是线性无关的向量组.
定理的逆命题一般不成立,但是任一线性无关的向量组总可以通过如下所述的正交化过程,构成正交化向量组,进而通过单位化,构成标准正交向量组.
定理6 设向量组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image146.gif)
线性无关,由此可作出含有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image057.gif)
个向量的正交向量组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image155.gif)
,其中,
,
,
……
.
再取
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image063.gif)
则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image160.gif)
为标准正交向量组.
上述从线性无关向量组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image146.gif)
导出正交向量组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image155.gif)
的过程称为施密特(Schimidt)正交化过程.它不仅满足
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image155.gif)
与
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image146.gif)
等价,还满足:对任何
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image161.gif)
,向量组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image162.gif)
与
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image163.gif)
等价.
例5 把向量组
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image164.gif)
=(1,1,0,0),
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image165.gif)
=(1,0,1,0),
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image166.gif)
=(-1,0,0,1)化为标准正交向量组.
解 容易验证
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image164.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image165.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image166.gif)
是线性无关的.
将
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image164.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image165.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image166.gif)
正交化,令
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image156.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image167.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image157.gif)
=
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image168.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image169.gif)
再把
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image170.gif)
单位化
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image171.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image173.gif)
则
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image174.gif)
即为所求的标准正交向量组.
定理7 若
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image175.gif)
是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维正交向量组,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image176.gif)
,则必有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维非零向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image005.gif)
,使
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image175.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image005.gif)
成为正交向量组.
推论 含有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image177.gif)
个(
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image176.gif)
)向量的
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维正交(或标准正交)向量组,总可以添加
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image178.gif)
个
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维
非零向量,构成含有
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
个向量的
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
维正交向量组.
例6 已知
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image179.gif)
,求一组非零向量
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image180.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image166.gif)
,使
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image164.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image165.gif)
,
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image166.gif)
成为正交向量组.
解 ![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image180.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image166.gif)
应满足方程
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image181.gif)
=0,即
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image082.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image182.gif)
.
它的基础解系为
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image183.gif)
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image082.gif)
把基础解系正交化,即为所求.亦即取
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image184.gif)
其中
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image185.gif)
于是得
定义8 如果
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
阶矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
满足
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image187.gif)
(即
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image188.gif)
),那么称
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
为正交矩阵.
正
交矩阵具有如下性质:
(1)矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image001.gif)
为正交矩阵的充分必要条件是
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image188.gif)
;
(2)正交矩阵的逆矩阵是正交矩阵;
(3)两个正交矩阵的乘积仍是正交矩阵;
(4)正交矩阵是满秩的,且|
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image189.gif)
=1或
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image190.gif)
.
由等式
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image187.gif)
可知,正交矩阵
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image013.gif)
的元素满足关系式
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image192.gif)
(其中
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image193.gif)
)
可见正交矩阵任意不同两行(列)对应元素乘积之和为0,同一行(列)元素的平方和为1,因此正交矩阵的行(列)所构成的向量组为标准正交向量组,反之亦然.于是有
定理8 一个
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
阶矩阵为正交矩阵的充分必要条件是它的行(或列)向量组是一个标准正交向量组.
课后作业:习题五 1-4
§4 实对称矩阵的相似对角化
在§2中,我们讨论了相似矩阵的概念和性质以及一般的
![](http://course.tjau.edu.cn/xianxingdaishu/jiao/5.files/image002.gif)
阶矩阵与对角矩阵相似的问题.本节将进一步讨论用正交变换化实对称矩阵为对角矩阵的问题.为此首先